VOTOB benaderde in 2022 het Advies & Ingenieursbureau TAUW om een plan van aanpak op te stellen om de emissies van zeer zorgwekkende stoffen (ZZS) naar de lucht zoveel mogelijk te voorkomen en indien dat niet mogelijk is deze tot een minimum te beperken. Dit is conform het door de overheid opgestelde Activiteitenbesluit milieubeheer. Bij de emissies van terminals betreft het met name de stoffen benzeen, naftaleen, butadieën en isopreen.

Uit het onderzoek en rapport van TAUW blijkt echter dat het risico op gezondheidsschade bij deze ZZS zeer klein is, omdat de concentratie buiten de terminals zeer laag is. Acties hierop zijn daardoor ook weinig relevant. Volgens TAUW is het beter om in te zetten op het verder terugdringen van de VOS-emissies. Het verder reduceren van ZZS bij terminals levert mogelijk zelfs gezondheidsschade op, omdat de daarvoor benodigde energie zelf ook weer schadelijke luchtemissies met zich meebrengt.

Op grond van dit rapport vindt VOTOB dat het beleid voor de ZZS-emissies moet aansluiten bij het VOS-beleid (vluchtige organische stoffen). Concreet betekent dit dat de sector inzet op het opvangen van VOS-emissies en zich bij voorkeur dient te concentreren op:

• behandelen van daklandingsverliezen in de dampverwerkingsinstallatie (DVI);
• beperken van uitdampingsverliezen door het overkoepelen van uitwendig drijvende daken indien technisch mogelijk;
• de goede werking van drijvende daken en deze systematisch te monitoren en eventueel lekkende afdichtingen zo spoedig mogelijk te repareren.

Verder is VOTOB van mening dat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat bij de uitwerking van het ZZS-beleid rekening moet houden met de effecten op de gezondheid en natuur, persistentie en bioaccumulatie. Dat een stof een zeer zorgwekkende eigenschap bezit, betekent niet dat de stof ook een zorgwekkend effect heeft. Dat hangt immers van de mate van blootstelling af. Daarnaast zouden de verplichtingen uit het Activiteitenbesluit gebaseerd moeten zijn op een risicobenadering, zodat investeringen verantwoord zijn en tot daadwerkelijke gezondheidswinst leiden.

De olieboycot van de Europese Unie leidde tot hoge brandstofprijzen voor burgers. Om tot stabilisering van de brandstofprijzen te komen, speelt de Europese opslagsector een belangrijke rol. Omdat veel kennis over het functioneren van de oliemarkt is verdwenen, besteedde VOTOB in 2022 aandacht aan het informeren van de Europese Commissie en de Nederlandse overheid over de werking van de oliesector.

De kern is dat de oliesector een mondiale, geliberaliseerde markt is. Dat betekent dat een boycot van Russische olie ertoe leidt dat Rusland buiten de Europese Unie en de Verenigde Staten om ruwe olie en olieproducten op de markt zal zetten. Bijvoorbeeld via China, India of het Midden-Oosten. Afhankelijk van het functioneren van de Droezba-pijpleiding tussen Rusland en Europa moeten aanvoerlijnen worden gecreëerd om Midden-Europa van de nodige brandstoffen te voorzien.

De aanvoerlijnen van ruwe olie en olieproducten zijn met het wegvallen van Russische olie flink langer geworden. Er zal waarschijnlijk meer opslagruimte nodig zijn om de kwetsbaarheid van langere aanvoerlijnen van ruwe olie en olieproducten terug te dringen.

De Nederlandse terminals hebben een uitstekende positie in de ontwikkeling van een waterstof-backbone. VOTOB verwacht dat circa 80 procent van de benodigde waterstof van buiten Europa geïmporteerd moet worden. Via opslag in havens wordt dit dan met name naar industriële gebruikers getransporteerd. Veel opslagbedrijven zijn daarom bezig met de ontwikkeling van plannen om ammoniak te kunnen opslaan. Toch rijst er een aantal vragen voor een succesvolle overgang naar waterstof:

• Wat is de perceptie van de samenleving op grootschalige opslag en verwerking van ammoniak als drager van waterstof?
• Is er voldoende ruimte in de havens om ammoniak te kunnen ontvangen, wetende dat voor veel jaren ook olieopslag nog steeds nodig is?
• Wil de overheid tijdig vergunningen verlenen om transitie naar duurzame energiebronnen zoals ammoniak mogelijk te maken?