ZEER ZORGWEKKENDE STOFFEN (ZZS)

VOTOB en haar leden vinden dat emissies van gevaarlijke stoffen zo veel mogelijk beperkt moeten worden. VOTOB wil voor de Nederlandse terminals afspraken maken met de overheid over het verder terugdringen van emissies. Met daarin opgenomen op welke manier dit moet, tegen welke kosten en op welke termijn. Het is daarbij van belang dat de gestelde maatregelen enigszins in de pas lopen met de omliggende landen en rekening houdt met het investeringsritme. Nederland loopt vooruit op milieueisen. Dit hoeft op zich geen probleem te zijn. Maar te ver vooruit lopen stelt de Nederlandse industrie en ook de tankopslag in een nadelige positie. Behoud van een gezonde concurrentiepositie is belangrijk.
Lees verder voor inzicht in onze aanpak.

1. ONDERZOEK: ZZS IN AARDOLIEPRODUCTEN

De overheid heeft beleid ontwikkeld om Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) uit het milieu te weren dan wel tot een minimum te beperken. VOTOB vindt dat er zeer zorgvuldig met ZZS omgegaan moet worden. Hierbij is het belangrijk dat bedrijven en omgeving weten om welke stoffen het precies gaat, wat de emissies zijn en welk risico voor de gezondheid daaraan verbonden is. In vervolg hierop heeft VOTOB onderzoek laten doen naar de aanwezigheid van een viertal belangrijke ZZS in aardolieproducten, om een representatief beeld te krijgen van de situatie in de Nederlandse tankopslagsector. Hiervoor heeft zij Bureau TAUW gevraagd representatieve monsters te nemen en deze te analyseren. In het opgestelde rapport is een weerslag van het onderzoek met een gebruikshandleiding opgenomen.

2. ONDERZOEK: ZZS VAN TANKOPSLAGBEDRIJVEN
ANALYSE VAN UITSTOOT, EFFECT EN MAATREGELEN

Daarnaast is binnen VOTOB de noodzaak onderkend om tot goed inzicht te komen in:

• de effecten van de sector op de volksgezondheid en natuur m.b.t. ZZS en
• maatregelen om de effecten van ZZS kosteneffectief te beperken.

Het gaat hier om de uitstoot naar de lucht van koolwaterstoffen vanuit de aardolieproducten, met name ZZS in vluchtige organische stoffen (VOS). Bureau TAUW heeft een advies hierover uitgebracht hoe partijen hiermee om kunnen gaan. De (verrassende) uitkomsten leest u in het rapport en deze worden door de VOTOB-leden gebruikt om een eigen visie op de aanpak van ZZS te ontwikkelen.

Hieronder vindt u een korte samenvatting van de aanleiding, de uitkomst van het onderzoek en de maatregelen die volgens bureau Tauw genomen moeten worden.

Aanleiding
De aanleiding voor dit onderzoek is dat de overheid in het Activiteitenbesluit milieubeheer heeft vastgelegd dat emissies van ZZS naar de lucht, zoveel mogelijk moeten worden voorkomen dan wel, indien dat niet mogelijk is, tot een minimum dienen te worden beperkt. In opslagterminals betreft dit qua ZZS vooral benzeen, naftaleen, butadieën en isopreen. VOTOB heeft Bureau TAUW hiervoor gevraagd een plan van aanpak op te stellen t.a.v. kosteneffectieve maatregelen.

Uitkomst onderzoek
De uitkomst van het onderzoek is o.a. dat het risico op gezondheidsschade van ZZS zeer gering is. Dit komt doordat de concentraties ZZS buiten de terminals laag zijn, vanwege de geringe emissie en snelle afbreekbaarheid. Volgens Bureau TAUW kan veel beter worden ingezet op het verder terugdringen van VOS-emissies. Concreet betekent dit dat de sector zou moeten inzetten op het terugdringen van VOS-emissies, waarbij tegelijkertijd ook ZZS worden gereduceerd.

De volgende maatregelen moeten volgens Bureau TAUW met name worden genomen:

• Het behandelen van daklandingsemissies in dampverwerkingsinstallaties.
• Het beperken van uitdampingsverliezen door het overkoepelen van uitwendig drijvende daken mits technisch mogelijk. En
• Het goed functioneren van drijvende daken systematisch monitoren en lekkende afdichtingen z.s.m. repareren.

De conclusies van dit rapport sluiten ook aan bij het uitvoeringsbeleid ZZS van het ministerie van I&W. Eerder heeft Berendschot/Arcadis (Evaluatie ZZS-emissiebeleid 2016 – 2021, 7 april 2022) gesteld dat het huidige ZZS-beleid niet gemakkelijk uitvoerbaar is. Onderhavig rapport laat zien dat het verstandig is om op stofniveau rekening te houden met de effecten op de gezondheid en natuur, persistentie en bio accumulatie. Dat een stof een zeer zorgwekkende eigenschap bezit, betekent niet dat de stof ook een zorgwekkend effect heeft. Dat hangt immers van de mate van blootstelling af. Daarnaast zou de verplichtingen uit het Activiteitenbesluit volgens Bureau TAUW gebaseerd moeten zijn op een risicobenadering, zodat investeringen verantwoord zijn en tot concrete, daadwerkelijke gezondheidswinst leiden.

3. VERMIJDINGS- EN REDUCTIEPLAN ZZS (VRP)

Daarnaast worden bedrijven gevraagd om periodiek een Vermijdings- en Reductieplan ZZS op te stellen, volgens specifieke vereisten die de wetgever heeft bepaald. Om tot een eenduidige aanpak te komen, heeft Bureau TAUW in opdracht van VOTOB een Model-VRP ontwikkeld, die de aangesloten tankopslagbedrijven gebruiken. Deze helpt de leden om op gelijke wijze te voldoen aan de wettelijke verplichtingen t.a.v. ZZS. Daarbij wordt o.a. aandacht gegeven aan de afwenteleffecten. ZZS-emissie reducerende technieken in de tankopslagsector zijn materiaal- en energie-intensief en het is niet altijd duidelijk of de (soms geringe) ZZS-gezondheidswinst wel opweegt tegen de CO2 en NOx-uitstoot die de reducerende technieken zelf opleveren.

Indien niet-VOTOB-leden deze Model-VRP ook willen gebruiken, dan is dit mogelijk en kan er contact opgenomen worden met Hennie Holtman, via holtman@votob.nl.

4. CONCLUSIE / NADERE INFORMATIE